KAPPEN NOU !!

Vernietiging van nestbomen en andere belangrijke (roofvogel)habitat in de Hoeksche Waard

Onze werkgroepleden kijken veel naar bomen en bosjes op zoek naar nesten van roofvogels. En dan valt je op hoeveel (grote) bomen er worden gekapt en hoeveel bosjes er worden gedund. Dat dunnen gebeurt dan vaak op een dusdanig manier dat wat er overblijft nauwelijks meer herkenbaar is als de leefomgeving die het voor het dunnen was. Sperwers broeden na zo'n dunning dan ook een aantal jaren niet meer in die bosjes (bv: geluidswal 's Gravendeel, bosschage langs de Trambaan, bij Maasdam).

Sinds 1 januari 2017 is de Wet natuurbescherming van kracht. Deze vervangt 3 wetten; de Natuurbeschermingswet 1998 , de Boswet en de Flora- en Faunawet. Helaas wordt bij het kappen deze wet nogal eens overtreden: alle vogels zijn in Nederland tijdens het broeden beschermd, maar bij een aantal vogelsoorten1) die het nest meerdere jaren achter elkaar gebruiken zijn de nesten jaarrond beschermd. Deze nesten mogen dus nooit worden verwijderd of vernietigd.

Helaas is de praktijk wat weerbarstiger: Er gaan nog al eens van die nestbomen tegen de vlakte ! Omdat er vaak geen omgevingsvergunning (voorheen: kapvergunning) meer nodig is, is er voor "partikuliere kap" geen enkel controle moment meer om dit soort overtredingen te voorkomen. Bedrijven en instanties die kappen horen zich te houden aan die Wet Natuurbescherming, maar ook dat gaat lang niet altijd goed: er wordt niet voldoende zorgvuldig of helemaal niet gekeken of er wordt domweg illegaal gekapt.

Herplanten is een goede zaak, maar is geen oplossing op korte termijn. De jonge aanplant is de eerste 15-20 jaar nog niet geschikt als nestboom voor de grotere roofvogels zoals de buizerd.
Vaak wordt als vergoeilijking aangevoerd dat er in de omgeving voldoende alternatieven zijn, maar lang niet elke boom is (door zijn vorm) geschikt om een nest in te bouwen. En, veel belangrijker: in een stabiele volwassen roofvogelpopulatie zoals in de Hoeksche Waard is een geschikt territorium, juist: al bezet !

1) Vogelsoorten waarvan het nest jaarrond beschermd is zijn oa: Buizerd, havik, sperwer, slechtvalk, kerkuil, steenuil maar bijvoorbeeld ook huismus en gierzwaluw.

 Wat: Vrijzagen van een haviknestboom
Wanneer: voorjaar 2019
Waar: Argusvlinder, Langedam
's-Gravendeel
Wettelijk: Overtreding Wet Natuurbescherming ??
Opdrachtgever: Waterschap
Hier heeft het waterschap een havik nestbosje weggezaagd/laten wegzagen. Jawel, de nestboom is blijven staan, maar dat is voor een bosvogel als de havik echt niet voldoende. Het territorium, waar in 2018 nog een havikjong groot werd, is dus ook helaas verlaten.


Vrijgezaagd haviknest
In 2018 nog een 3 legsel waar 1 jongdame havik van groot werd... nu dus verlaten

 Wat: Kap van meerdere bomen
Kap nestboom buizerd
Wanneer: najaar 2016
Waar: Oude Land van Strijen, Groeneweg
Strijen
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: SBB
Om de weidevogel te beschermen (jawel, ook hier) zijn hier alle bomen weggehaald. Waaronder dus een nestboom van een buizerd.
En dat terwijl ieder weldenkend mens weet dat het oorzaak van het weidevogel probleem niet bij de roofvogels ligt, anders waren er 300 jaar geleden ook geen weidevogels meer geweest !
3 buizerds weer terug op het nest
Het was een mooie nestlocatie met in 2014 nog 3 jongen. En in 2015 ook 3 jongen en 2016 2 jongen....
Ter "geruststelling" : statische gezien zullen 2/3 van deze jongen hun 1e verjaardag niet halen.

 Wat: Vrijmaken van een slootje ?
Kap nestboom buizerd
Wanneer: voorjaar 2016
Waar: Afrit A29
Heinenoord
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: RWS ? Waterschap ?
De buizerds van dit territorium broedden gewoonlijk in de abelen in de bocht, maar in 2015 brachten ze 2 jongen groot in dit puntje bos in een nest wat nauwelijks een buizerdnest leek. Maar het wel was ! En ook de zagers van deze bomen hebben dus (op zijn minst) geen deugdelijk onderzoek gedaan. Maar waaschijnlijk kon het ze gewoon niet schelen !
 Wat: Kap 3 productiebosjes
Kap nestboom buizerd
Wanneer: eind november 2015
Waar: Molenweg
Puttershoek
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Suikerunie
Hier was bomenrooier Weijtmans maar gewoon begonnen met rooien. Zonder deugdelijke inventarisatie en dus ook zonder ontheffing voor het buizerdnest waar dit jaar 2 jongen uitgevlogen. In het "middelste" bos bevind zich een bestaand nest waar dit voorjaar door buizerd en havik aan is gebouwd.

Later zijn deze percelen alsnog gekapt, met ontheffing. Die ontheffing wordt dan verleend op basis van dat er voldoende alternatieven (bomen) zijn. Helaas voor het ontheemde buizerdpaar zijn die plekken al bezet !
Het is maar productiebos
3 "productiebosjes" waar recent nog succesvol buizerd broedde en wat langer geleden ook nog sperwer.

Het is maar productiebos
... en juiste een havikpaar was begonnen een nest te bouwen

 Wat: Kap nestboom buizerd
Wanneer: oktober 2015
Waar: Stougjesdijk 290, langs de nieuwe rondweg
Oud-Beijerland
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Onbekend
Hier zijn fiks wat struiken en wat bomen gerooid, helaas ook buizerdnest dat het afgelopen seizoen in gebruik was.
 Wat: Kap nestboom buizerd
Wanneer: oktober 2015
Waar: Gasterij de Elzentuin
Ruisscheweg 1
Oud-Beijerland
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Onbekend
Een aantal bomen gerooid met het zich daar in bevindende buizerdnest.
 Wat: Kap nestboom buizerd
Wanneer: maart 2014
Waar: Niewe toegangsweg voor industrieterrein
Boonsweg 24
Heinenoord
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Onbekend
In 2013 nog 2 jongen geringd...
 Wat: Kap populierenbos
Kap nestboom buizerd
Wanneer: 2014
Waar: A29
Klaaswaal
Wettelijk: onbekend
Opdrachtgever: Onbekend
Al in 2002 had dit territorium 3 jongen en in 2012 was het laatste geslaagde nest, ook met 3 jongen. In 2013 mislukte het broedsel en in 2014 was het gerooid.
 Wat: Kap populierenbos
Kap nestboom buizerd en sperwer
Wanneer: april 2013
Waar: Oude Mol
Sassedijk
Strijen-sas
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Onbekend
Naar verluid is dit populierenbos dat bewoond werd door zowel een buizerd- en een sperwerkoppel illegaal gekapt. En geen haan kraait ernaar...

Helaas, illegaal gekapt: een prachtig buizerd en sperwer nestplaats.
13 april 2017 Helaas, illegaal gekapt: een prachtig buizerd en sperwer nestplaats.

 Wat: Kap 30Ha populierenbos, incl. Havik en Buizerd nestboom
Wanneer: Januari 2013
Waar: Sluisjesweg
Zuid-Beijerland
Wettelijk: Met ontheffing F&F-wet
Opdrachtgever: Fagoed BV
Hier is een gigantisch (voor Hoeksche Waardse begrippen) populierenbos gekapt, en volledig conform de F&F-wet zijn daarbij uiteindelijk ook een havik en een buizerd nestboom omgehaald. Het zure bij deze case is wel dat er werd verdedigd met dat er voldoende alternatieve nestgelegenheid is, waarbij gedoeld werd op het zuidelijk gelegen "Bos van Los", maar dit staat ook op de nominatie om in 2016 gekapt te gaan worden.
Sowieso is het argument voldende alternatieven niet echt geldig want als dat zo geschikte locatie is dan zouden daar ook al roofvogels broeden. De populatie in de Hoeksche Waard is zo stabiel dat gebieden óf bezet zijn óf niet geschikt !
 Wat: Kap nestboom buizerd
Wanneer: 2012
Waar: Stougjesdijk
Westmaas
Wettelijk: Onbekend
Opdrachtgever: Onbekend
Al vanaf 2007 geslaagde broedpoging (toen 2 jongen), en in het laatse jaar voor de kap(2011) ook nog 2 jongen. RWS heeft mij nog gecontact met de vraag of er kunstnesten moesten worden geplaats. "Niet nodig", was mijn antwoord "buizerds kunen prima zelf een nest bouwen als ze er maar een geschikte boom voor vinden".
Herplanten mocht niet: snelwegpanorama
 Wat: Kap bosje met nestboom buizerd
Wanneer: februari 2008
Waar: Sassedijk
Strijen-sas
Wettelijk: Overtreding F&F-wet !!
Opdrachtgever: Onbekend
Het rommeltje op de foto hieronder was voor de kap nog het nestbosje van een paartje buizerd. Jammer, want vanaf 2001 t/m 2007 brachten ze daar 13 jongen groot (3x1, 2x2, 2x3).

Het populierenbos links in de achtergrond is in 2013 gekapt !
Gekapt nestbos, 1 februari 2008 Sassedijk

Wat: Kap rijen populieren langs de dijk
Kap nestboom buizerd
Wanneer: 2004
Waar: Boomdijk
Klaaswaal
Wettelijk: onbekend
Opdrachtgever: Onbekend
In 2002 had dit buizerdterritorium nog 2 jongen en in 2003 mislukt het broedsel. In 2004 werden alle populieren gerooid en werden er kleine boompjes voor terug gezet. Helaas hebben deze bomen de eerste 20 jaar geen betekenis als nestboom voor buizerds
 Wat: Kap nestboom havik en bosuil
Wanneer: 2004
Waar: Buitendijk ?
Strijensas
Wettelijk: Onbekend
Opdrachtgever: Onbekend
In de oude wilgen die dit stuk land omzoomden broedden iig een havik en een bosuil. Deze zeker niet gewone haviklocatie leverde in 2002 nog 2 jongen op. Ook zijn er buizerd broedpogingen gedaan.