Project "Luzerne Kiek"
Nestbescherming voor bruine kiekendief in Luzerne.
Els Marijs en Martin Mollet
[17 mei] Vele uren in het veld levert nog wel eens wat op: Els ontdekte, min of meer toevallig, een paartje bruine kiekendieven dat overduidelijk een nest aan het bouwen was in een perceel landbouwgewas langs de Nieuwe Zinkweg, Nieuw-Beijerland.
[25 mei] Na telefonisch contact met mensen die vaker met dit bijltje hebben gehakt (Henk Castelijns1 en Madeleine Postma2), werd al gauw duidelijk dat er actie nodig was. Want helaas betrof het een perceel Luzerne, een gewas dat wordt gebruikt voor veevoer en dat meerdere jaren achter elkaar staat en meerdere keren per jaar wordt geoogst. En daarin zat nu juist het probleem: het gewas zou één of mogelijk zelfs twee keer worden geoogst voordat de jongen zouden uitvliegen: kansloos dus !
Maar we zouden geen Werkgroep Roofvogels Hoeksche Waard heten als we niet op zijn minst een poging zouden doen om daarin verandering te brengen.
Het netwerk van Janus leverde al snel het telefoonnummer op van de eigenaar van het perceel, een telefoontje leerde ons dat we toestemming kregen om aan nestbescherming te doen. Conform wat de deskundigen ons hadden verteld, mochten we een gebied van 15x15meter rond het nest afzetten, dit stuk zou dan niet worden gemaaid. Met enig geluk zou bruine kiekdame op het nest blijven en zou alles toch nog goed komen. Een afrastering leek ons niet nodig omdat we hier eigenlijk geen vossen hebben en predatie van het nest niet zo'n groot risico leek.
[28 mei] Met behulp van enkele uren posten en een provisorische kruispeiling was het nest redelijk doeltreffend gevonden. Het nest bevatte 3 eieren waarvan later zou blijken dat het laatste ei net gelegd was. Vervolgens een vierkant van 15x15m eromheen gemarkeerd met 4 hoekpalen (met voetbal vlaggetjes!).
[5 juni] Dat bleek maar goed ook want de luzerne is vier dagen erna geoogst en wonder boven wonder is
de dappere dame al die tijd gewoon op het nest blijven zitten (waarneming Els).
[26 juni] Ondertussen een beetje zenuwachtig geworden inspecteert Els het nest en vind tot haar geruststelling één zeer klein jong en 2 eieren, hieruit blijkt dat de eieren vlak voor het plaatsen van de hoekpalen gelegd zijn, het laatste ei misschien zelfs op de dag dat het vierkant is afgezet.
Foto: Els Marijs
[7 juli] Alle 3 de jongen zijn ondertussen uit het ei gekropen en zijn 7-11 dagen oud, te jong om betrouwbaar het geslacht te kunnen bepalen.
[24 juli] is er één jong verdwenen. Metingen aan de jongen van 7 en 24 juli lijken uit te wijzen dat het oudste jong is verdwenen! Op zich wel bijzonder omdat meestal het kleinste jong het niet haalt. De 2 overgebleven jongen zijn een mannetje en een vrouwtje.
[26 juli] De eigenaar van het perceel belt met de mededeling dat er binnenkort weer gemaaid gaat worden en dat het stuk dat is blijven staan eigenlijk ook moet worden gemaaid omdat het anders de volgende jaren nauwelijks meer wat zal opleveren. De 2 overgebleven jongen zijn ondertussen al bijna 4 weken oud en worden al behoorlijk mobiel en bevinden zich soms al op meerdere meters afstand van het oorspronkelijke nest. Als er nu gemaaid gaat worden is er daarom een grote kans dat ze alsnog als kiekentartaar eindigen. In overleg met Henk wordt er besloten om een kleiner stuk van 7x7 meter af te zetten met gaas er omheen om de jongen te redden van de maaimachine en het stuk dat dan blijft zelf achteraf te maaien met een bosmaaier. De boer accepteert dat en daarmee is het weer uitstel van executie.
Het blijft echter heel spannend: al gauw kruipt het oudste jong uit het raster en daarmee is haar veiligheid eigenlijk niet meer te garanderen.
Foto: 2 augustus. links het gaas...
[6 augustus] Het raster heeft geen nut meer en wordt daarom weggehaald, de jongen zijn 38 dagen oud en vrijwel op het punt van uitvliegen. De regelmatige buien regen van de afgelopen dagen lijken de redding te worden voor deze 2 kieken-kuikens: omdat het land te nat is wordt er niet geoogst.
[8 augustus] Els is er getuige van dat beide jongen zijn uitgevlogen en voldoende mobiel zijn om bij de maaimachines vandaan te blijven. De laatste donsresten zijn nog zichtbaar.
Dat de jongen nu zijn uitgevlogen is maar goed ook, want...
[11 augustus] De luzerne word geoogst maar de 2 jongen zitten al veilig vanaf andere akkers toe te kijken. Op de voorgrond liggen al rijen zojuist gemaaide luzerne!
Missie geslaagd !
Met dank aan:
Hans Schipper (eigenaar van het perceel)
Henk Castelijns1
Madeleine Postma2
1 Werkgroep Roofvogels Zeeland
2 Werkgroep Grauwe Kiekendief
