2007: Wouw !

Resultaten van de roofvogel inventarisatie 2007


Veldmuizen, torenvalkprooi
Familie veldmuis, 7 juni 2007
In 2006 was er een extreme dip in het aantal broedende torenvalken. Het was te verwachten dat dit te maken had met te weinig voedsel (een jaar met weinig muizen) en dat het niet betekende dat er ineens haast geen torenvalken meer zijn. Maar gezien de negatieve trend in het aantal torenvalken van de laatste jaren (2000-2004) is het toch erg geruststellend als het aantal torenvalken na het dramajaar 2006 weer omhoog gaat. En dat deed het gelukkig ook: en hoe !

2007 was overduidelijke een goed muizenjaar, dit was bijvoorbeeld ook te merken aan de kerkuil: 12 broedgevallen (5 in Oost, 5 in West en 2 op Tiengemeten, bron: Rob Burgmans en Janus Verkerk) en zelfs 2 paren die een tweede broedsel hadden!

Ook de torenvalken profiteerden van de goede muizenstand: er werden dit jaar in de oost helft van de Hoeksche Waard 21 paar legsels vastgesteld met een gemiddelde legselgrootte van 5,7 eieren per legsel ! Ter vergelijking: in 2006 waren er 9 broedsels met gemiddeld 4,0 eieren, een overduidelijk bewijs dat de torenvalken dit jaar beter zagen zitten dan 2006.

In één kast vonden we zelfs 6,5 verse muis, zie de foto hierboven (de 0,5 muis hebben we u bespaard). Het spreekt voor zich dat we de torenvalkenmaaltijd hebben teruggelegd in kast.


Zwarte wouw
Zwarte wouw, Buitendijk, 4 mei 2007
Maar er gebeurde nog meer spectaculairs: Aan de zuidkant van de Hoeksche Waard, tussen Strijensas en de Ambachtsheerlijkheid, werden opvallend veel waarnemingen gedaan van de zwarte wouw !

De zwarte wouw is een vogel die voorkomt in Europa, Afrika, Azië en Australië (maar niet in Noord of Zuid Amerika). In Europa broeden ze eigenlijk alleen maar ten oosten van Nederland, bijvoorbeeld in Duitsland. Soms doet er een paartje zwarte wouw in Nederland een broedpoging, maar dan uiteraard eigenlijk altijd aan de oostkant van Nederland. Dit gebeurd lang niet elk jaar maar toevallig was dat in 2006 met 2 paartjes het geval, beide zijn trouwens mislukt.

Groot was de opwinding toen de tekenen steeds meer gingen wijzen op een broedpoging in onze eigen Hoeksche Waard: soms werden er 2 gezien, ze werden ook steeds later in het jaar gezien, en zelfs een keer slepend met een tak ! Uiteindelijk bleken ze bezig aan een nest op de Ambachtsheerlijkheid, maar ook deze broedpoging is helaas mislukt. Gerard Ouweneel schreef een artikel over de broedpoging van de zwarte wouw.


Nieuw is ook dat er gelukkig weer roofvogel meldingen binnenkomen vanuit west Hoeksche Waard. De tabel "2007 West" onderaan deze pagina geeft de aantallen gevonden roofvogelterritoria weer.


Niet nieuw, maar nog steeds een heugelijk feit is dat de slechtvalk van de Haringvlietbrug er weer broedde en weer (minimaal) 2 jongen grootbracht. Wel nieuw is dat er ook 2 slechtvalken werden gezien in de hoogspanningsmasten nabij het Spui. Eerst werden er steeds 2 gezien en vanaf half maart werd er telkens nog maar één gezien: typische het beeld van een broedpoging, immers ééntje zit op het nest. Vanaf half mei worden er weer 2 slechtvalken gezien, naar wat daartussen is gebeurd kunnen we alleen maar raden.
Volgend jaar met z'n allen goed opletten dus.

Bij de havik lijkt het erop dat is 2 territoria niet is gebroed: alhoewel er wel haviken zijn gezien is er geen nest gevonden. Van enkele andere nesten weten we niet voldoende zodat er maar 3 nesten overblijven waarvan de afloop bekend is. Op één van die 3 nesten is het gedeeltelijk fout gegaan: daar lag één van de 2 jongen halfvolgroeid dood onder het nest.

De sperwer raakte (qua onderzoek) ook dit jaar weer een beetje ondergesneeuwd onder het werk voor de buizerds. De daling in het aantal gevonden sperwers duid dus waarschijnlijk op een kleiner aandeel in velduren dan op een achteruitgang in het aantal sperwers.
Het aantal jongen per geslaagd nest is voor havik en sperwer vergelijkbaar met vorig jaar.

Volwassen boomvalk met op de achtergrond een jong
Volwassen boomvalk met op de achtergrond een jong, Lange dam, 18 augustus 2007

Er zijn in 2007 weer 5 boomvalk nesten vastgesteld, 1 in een boom en de overige 4 in een hoogspanningsmast. Daarvan mislukten er zeker 2 en bijna zeker ook een derde. Waarschijnlijk is dit het gevolg van de soms fikse regenbuien in de jongenperiode. De 2 geslaagde paren brachten allebei 2 jongen groot. Opmerkelijk was hierbij dat 3 paar op hetzelfde stuk hoogspanningsleiding zat waarbij de verste twee op 2,4Km uit elkaar zaten, de derde (mislukt) zat er grofweg middenin.

Parende buizerds
Parende buizerds, 11 april 2007
De buizerd leek ook te profiteren van de beter muizenstand.
Er werden ongeveer evenveel territoria met een broedpoging geconstateerd maar daarvan waren er aanzienlijk meer ook werkelijk succesvol. Ook vlogen er nog eens meer jongen per nest uit. Dit alles leverde dit jaar 55 jongen op tegenover 31 vorig jaar, ruim 70% meer dus !

De parende stelletje buizerds op de foto hiernaar is een speciaal geval:
In het naseizoen van 2006 beschadigde het vrouwtje haar vleugel. Ze werd door Arjan naar de vogelopvang "Karel Schot" gebracht. Nadat ze daar was ze in de vogelklas was aangesterkt en had bewezen dat ze weer kon vliegen en zelf prooien vangen werd ze op 30 september 2006 weer in haar eigen territorium losgelaten.

Als afscheidscadeau kreeg ze een roze kleurring om haar poot mee. Die maakte het mogelijk dat we haar konden herkennen toen we haar dit jaar, 1,5 Km verderop, weer bij een nest tegenkwamen. Dit jaar ging alles gelukkig goed en heeft ze 2 jongen grootgebracht.


Buizerdnest in windhaag
Buizerdnest in windhaag, 16 juni 2007
Elk jaar proberen een klein aantal buizerds weer te nestelen op wat minder geschikte plaatsen zoals bijvoorbeeld hoogspanningsmasten en boomgaarden. Dit heeft er ongetwijfeld mee te maken dat de beste territoria al bezet zijn en dat nieuwkomers het zullen moeten doen met de minder geschikte nestplaatsen.

Zo ook dit jaar weer: één buizerd betrok een oud kraaiennest in een hoogspanningsmast (mislukt) en 2 paartjes probeerden het in een windhaag van een boomgaard. Één van die twee koos een gaard uit waar jonge boompje moesten worden geplant en die werd helaas dus verstoord, in het verlaten nest lagen 2 ingepikte eieren.

Het andere paar broedde weer in dezelfde haag waar het vorig jaar ook een mislukt poging had gedaan. Sterker nog: sinds wij in 2000 startten met het roofvogelonderzoek in deze vorm is het nog niet voorgekomen dat er een broedsel in een boomgaard (die nog in gebruik is) is geslaagd.
In het begin van het jaar lijkt zo'n boomgaard wel een goede nestplaats, maar gaandeweg het broedseizoen/fruitseizoen wordt het dan toch schijnbaar te druk en verlaten ze het nest.

Dit jaar ging het beter: er zijn 2 prachtige jongen uitgevlogen !

Meer foto's van 2007


De cijfers voor 2007:

Bij alle tabellen geldt dat van een aantal nesten wel bekend is of ze zijn geslaagd of mislukt maar dat er ook nesten zijn waar we niet precies weten hoe het is afgelopen. Daardoor is het mogelijk dat er bijvoorbeeld 10 broedpogingen zijn met 5 geslaagde en 2 mislukte. Van de overige 3 broedpogingen is dus niet (met zekerheid) bekend hoe het is afgelopen.

2007 West Actieve Territoria Succesvolle Paren Mislukt Aantal Jongen Gem. Aantal Jongen
Buizerd 9 5 - 8 1,6
Havik 1 - - - -
Sperwer 2 2 - 7 3,5
Torenvalk 1 1 - 5 -
Slechtvalk 1 - 1 ? - -
Totaal 14 8 - 15 -


Er zijn in de oostelijke helft van de Hoeksche Waard 87 roofvogelterritoria geteld, deze stijging is vrijwel volledig toe te schrijven aan de torenvalk.

2007 Oost Actieve Territoria Succesvolle Paren Mislukt Aantal Jongen Gem. Aantal Jongen
Buizerd 47 26 6 55 2,1
Havik 6 3 - 7 2,3
Sperwer 6 4 1 12 3,0
Boomvalk 5 2 3 4 2,0
Torenvalk 21 19 2 86 4,5
Slechtvalk 1 1 - 2 -
Zwarte Wouw 1 - 1 - -
Totaal 87 55 13 166 -

Jonge torenvalk
GEEEEEEUW ! Interessant hoor !
Ter vergelijking het vorige jaar:

2006 Oost Actieve Territoria Succesvolle Paren Mislukt Aantal Jongen Gem. Aantal Jongen
Buizerd 46 20 14 31 1,6
Havik 8 5 - 11 2,2
Sperwer 9 7 1 21 3,0
Boomvalk 5 4 - 6 1,5
Torenvalk 9 7 2 23 3,3
Slechtvalk 1 1 - 2 -
Totaal 78 44 17 94 -
Voor de vergelijking zijn beide tabellen exclusief de Ventjagersplaten.

Hierbij wil ik de volgende personen hartelijk bedanken voor hun hulp:
Ronald in't Veld, Arjan & Leone Leeuwenburgh, Rob Burgmans, Els Marijs, Dick van Houwelingen, Janus Verkerk, Jaap-Jan Leeuwenburgh, Arie en Leen vd Linden, Hans Westerlaken, Gerard Ouweneel, Michel Hitzerd, Henk Visser, Menno Korbijn, Peter de Barse, Han Benard, Sjoerd en Erwin Reinstra, Winny Gevers, Ad Groeneveld, Jaap Schelling, Norman van Swelm, de dierenambulance, de Vogelklas Karel Schot en uiteraard de terreineigenaren.