2009: "een vreemde 'eend' in de bijt".....

Resultaten van de roofvogel inventarisatie 2009

Amerikaanse torenvalk, 11 september 2009

De hierboven genoemde vreemde 'eend' was de Amerikaanse torenvalk (ontdekt door Els Marijs) die in september een tijdje in de omgeving van de Noord Kavelsedijk "rondhing". Het bleek een vrouwtje te zijn dat, zoals was te verwachten, een gesloten voetring om had en dus een ontsnapte kooivogel of valkeniersvogel was. Ze joeg er op grote insecten (libellen) en veldmuisjes en eigenlijk op van alles wat bewoog want ze ving ook een vergeeld blaadje, zoals op de foto hiernaast.

Amerikaanse torenvalken zijn wat kleiner dan "onze" torenvalken en hebben een wat donkerdere tekening en twee in plaats van één donkere verticale streep op hun kop. Zoals hun naam al doet vermoeden komen ze oorspronkelijk uit grote delen van Noord en Zuid Amerika.
De valk is al een tijdje niet meer gesignaleerd: in Amerika trekken de noordelijke exemplaren zuidwaarts misschien is dat hier ook het geval ?

Onze torenvalk:
Lengte: 31-37cm, spanwijdte 68-78cm, gewicht: 150-290gr

Amerikaanse torenvalk:
Lengte: 22-27cm, spanwijdte: 52-61cm, gewicht: 97-150 gr


Overall was 2009 een minder goed jaar waarbij de havik er negatief uitspringt en de boomvalk gelukkig positief. Voor deze beschouwing is alleen naar de bevindingen van Oostelijk Hoeksche Waard gekeken omdat daar de onderzoeksinspanning redelijk constant is. Daardoor laten de getallen zich beter vergelijken. De gegevens van west vindt u in de tweede tabel.

Jonge buizerd bezig met verzorgen van z'n staartveren, 12 juli 2009

2009 leverde heel wat minder buizerd broedparen op, deels omdat enkele klassieke territoria onbezet bleken maar zeker ook omdat de Ambachts Heerlijkheid niet op roofvogels is geïnventariseerd. Het percentage succesvolle nesten bleef ongeveer gelijk (2009:63% 2008: 66%) en het aantal geconstateerde mislukkingen ook (14%) maar omdat de nesten dit jaar iets succesvoller waren (2,1 jongen per geslaagd nest versus 1,8 in 2008) leverde dit broedseizoen toch nog 49 jongen op. 2 broedsels mislukten omdat het in de nacht van 25 op 26 mei fiks stormde waardoor er 2 nesten uit de boom waaiden. In ieder geval één daarvan had minimaal één jong dat dan ook de volgende ochtend dood onder de nestboom is gevonden.

Voor de Havik stelden we in de oostelijke helft van de Hoeksche Waard 6 territoria vast waarbij er maar 4 nesten zijn gevonden. Daarvan waren er helaas maar 2 succesvol met allebei maar 2 jongen, in totaal dus 4. In West en Tiengemeten werden maar liefst 6 nesten gevonden waarbij er zelfs 5 lukten: samen goed voor 8 jongen. Alles bij elkaar dus 12 jongen tegenover 21 vorig jaar, ook voor de havik was het dus geen bijzonder succesvol jaar.

Voor de Sperwer was het een redelijk gemiddeld jaar: 3,5 jong per geslaagd nest is hier zeker niet slecht (maar ook weer minder dan vorig jaar). Het enige opmerkelijke was dat bij de tennisbaan van Mijnsherenland een jonge sperwer is gevonden die naar de "Vogelopvang Karel Schot" is gebracht. Tegen de tijd dat we het nest hadden gevonden bleek het nest nog 2 niet uitgekomen eieren en wat prooiresten te bevatten. Het leek erop dat het nest recent nog gebruikt was,maar omdat niet zeker was dat er nog jongen in de buurt rondhingen is er besloten om het jong terug te brengen naar de vogelopvang. Hij (het was een mannetje) is pas los gelaten toen het volledig zelfstandig was.

De Torenvalken hadden ook al geen topjaar. Dat er minder paren zouden gaan broedden dan de 26 paar van vorig jaar was te verwachten: het ongekend hoge aantal broedparen van 2008 was ongetwijfeld veroorzaakt door de nieuwe aanwas van het extreem goede jaar 2007. Dit jaar begonnen toch nog aardig wat paartjes een nest en de geslaagde nesten brachten gemiddeld 4.0 jongen groot en dat is toch weer beter dan de 2,9 van vorig jaar.

Het weer was de boomvalken dit jaar gelukkig beter gezind: het regende nog wel een aantal keren stevig maar geen hele dagen meer achter elkaar, zoals vorig jaar. Dit zorgde er (mede) voor dat er bij 4 nesten succesvol jongen uitvlogen. Bij één nest vlogen er zelfs 3 jongen uit, wat resulteerde in een totaal van 8 jongen. Bij 2 nesten waren de pas uitgevlogen jongen nog even te bewonderen aan de voet van de hoogspanningsmast waarin ze waren geboren. Wat een prachtige beesten zijn die jonge boomvalken toch !

Recent uitgevlogen jonge boomvalk, 9 augustus 2009

De Slechtvalken zorgden dit jaar voor wat zenuwachtig geschuifel onder de waarnemers. Bij het paar van de Haringvlietbrug vliegen de jongen altijd rond de 2e of 3e week van mei uit. Helaas, niet dit jaar. En juist toen er werd aangenomen dat de broedpoging van dit jaar was mislukt werd er, pas op 22 juni, toch nog een jong gezien ! Dit kan een aanwijzing zijn dat één (of beide) van de oudervogels is vervangen door een andere.

Nog meer slechtvalk spanning ontstond nabij Nieuw-Beijerland, daar was vorig jaar al een overzomerend paartje slechtvalken gesignaleerd. Dit jaar leek het er sterk op dat daar een broedpoging is geweest, helaas mislukt, maar toch! Misschien volgend jaar meer geluk?

Meer foto's van 2009

De cijfers voor 2009:

Van niet alle nesten is precies bekend of ze zijn geslaagd of mislukt. Daardoor is het mogelijk dat er bijvoorbeeld 10 broedpogingen zijn met 5 geslaagde en 2 mislukte pogingen. Van de overige 3 broedpogingen is dus niet (met zekerheid) bekend hoe het is afgelopen.

Oost 2009 (2008 tussen haakjes)	Actieve Territoria	Succesvolle Paren	Mislukt	Aantal Jongen	Gem. Aantal Jongen
Buizerd	36 (48)	23 (32)	5 (7)	49 (59)	2,1 (1,8)
Havik	6 (6)	2 (6)	2 (-)	4 (13)	2,0 (2,2)
Sperwer	8 (9)	6 (7)	1 (-)	21 (29)	3,5 (4,1)
Boomvalk	6 (6)	4 (2)	1 (1)	8 (4)	2,0 (2,0)
Torenvalk	16 (26)	8 (17)	3 (8)	29 (47)	4,0 (2,9)
Slechtvalk	1 (1)	1 (1)	- (-)	2 (4)	- (-)
Totaal	73 (97)	44 (65)	12 (16)	113 (156)	-

West 2009 (2008 tussen haakjes)	Actieve Territoria	Succesvolle Paren	Mislukt	Aantal Jongen	Gem. Aantal Jongen
Buizerd	18 (17)	9 (6)	3 (1)	12 (15)	1,3 (1,9)
Havik	6 (4)	5 (3)	1 (-)	8 (8)	1,6 (2,0)
Sperwer	4 (6)	3 (4)	- (2)	5 (9)	1,7 (2,2)
Boomvalk	1 (-)	1 (-)	- (-)	2 (-)	2,0 (2,0)
Torenvalk	4 (13)	4 (13)	- (-)	11 (42)	2,8 (3,2)
Slechtvalk	1 (-)	- (-)	1 (-)	- (-)	- (-)
Totaal	36 (40)	22 (26)	9 (3)	38 (74)	-

Hierbij wil ik de volgende personen hartelijk bedanken voor hun hulp:
Han Benard, Martin Benard, Rob Burgmans, Peter van Geneijgen (WSN), Anton Giljan(NM), Bertus v/d Graaf(E-ON), Ad Groeneveld, Paul Groeneweg, Michel Hitzerd, Dick van Houwelingen, Gert Huyzers, Pleun Klein, Jacqueline Kok, Menno Korbijn, Arjan & Leone Leeuwenburgh, Jaap-Jan Leeuwenburgh, Arie en Leen vd Linden, Els Marijs, Ruud Polderman, Teun Schoemaker, Norman van Swelm / Vogelringstation Voorne, Ronald in't Veld (SBB), Janus Verkerk, Henk Visser, Mariska v/d Vlugt, de dierenambulance, Vogelklas Karel Schot en de terreineigenaren.