Resultaten van de roofvogel inventarisatie 2021
2021 was geen goed broedseizoen voor de Hoeksche Waardsche roofvogels: de meeste soorten hadden minder actieve territoria, minder succesvolle broedpogingen en gemiddeld minder jongen per geslaagde broedpoging.
23 juli 2021: Jonge torenvalk met veldmuis
Alles wijst erop dat de veldmuizenstand in het begin van het jaar laag was en later beter werd: het enige Torenvalk nest met 5 jongen begon met de eileg op 17 mei (de 2-na-laatste van dit jaar) en de uilenwerkgroep merkte op dat de kerkuilen later begonnen.
Bij nadere beschouwing van de tabellen springen er twee andere zaken in het oog:
Een Zeearend in West ! Op de punt van de Korendijkse Slikken broedde dit jaar voor het eerst een zeearend paar. Er zijn 2 jongen gezien maar uiteindelijk is er één groot geworden en succesvol uitgevlogen. Dit jong is gezenderd en te volgen op portal.werkgroepzeearend.nl onder de naam “Haringvliet 2021”.
De man van dit zeearend paar is een Duitse zeearend, geboren in 2016. Al op 2 december datzelfde jaar had ik een persoonlijke ontmoeting met hem op het Krammer:
2 december 2016: De man van het Korendijkse slikken paar, Krammer nabij Oude-Tonge
Een tweede ding dat opvalt is de enorme sprong die de Bruine kiekendieven hebben gemaakt. Dit wordt veroorzaakt doordat er dit jaar een andere methode is gebruikt: aan het begin van het broedseizoen heeft Gerard Ouweneel leden van de gehele vogelwerkgroep gevraagd om, net als in 2010 - het jaar van de bruine kiekendief, alle broedverdachte paren aan hem te melden. Gelukkig werkten daar weer veel mensen aan mee en zo konden er maar liefst 52 territoria / broedpogingen worden vastgesteld. Meer informatie kunt u vinden in het artikel dat Gerard Ouweneel in “In Vogelvlucht” heeft gepubliceerd.
Project Argusvlinder blijkt goede habitat voor bruine kieken… minder voor buizerd? Langedam ‘s-Gravendeel
Dat het een lastig broedseizoen was is ook bij de Buizerd wel te zien: er zijn meer actieve territoria gevonden (waarschijnlijk een -meer- waarnemers effect) maar er zijn aanzienlijk meer broedpogingen mislukt en minder pogingen succesvol. Maar ook het lagere aantal jongen per geslaagd nest (1,9) duidt op een minder goed jaar.
Van 2 paren is bekend dat ze 2 pogingen hebben gedaan: de “camera” buizerd in Westmaas was succesvol met 2 jongen, maar dat was pas nadat het eerste legsel was mislukt en ze 20 dagen later met een nalegsel een 2e poging hadden gestart. Een ander buizerdpaar, herkenbaar aan de zeer lichte vrouw, dat langs de N217 woont is ook opnieuw begonnen nadat het eerste nest kapot is gegaan. Helaas mislukte ook het 2e legsel.
Voor de Slechtvalk was vorig jaar natuurlijk niet makkelijk te overtreffen. Het koppel dat vorig jaar nabij ’s-Gravendeel broedde vertrok weer naar Dordt en deed nu een broedpoging vlak bij de Makro op het industrieterrein Dordtse Kil III.
Het midden-Hoeksche Waardse paartje met de Belgische jongedame dat vorig jaar een halfslachtige eerste poging deed had dit jaar 2 jongen, evenals het klassieke oostelijke paar. Het westelijke koppel mislukte helaas in de jongenfase: oorzaak onbekend.
Het Haringvlietbrug territorium is wel een verhaal apart: op 24 maart zijn vissers met hun bootje op het haringvliet getuige van een heftig gevecht tussen 2 slechtvalken. Ze zien dat één van de valken te water raakt en er niet meer uit kan komen. Ze vissen de valk uit het water en overhandigen haar aan de Dierenambulance. In het Rotterdamse vogelasiel “Vogelklas Karel Schot” blijkt dat de valk behalve een nat pak eigenlijk alleen gewond is aan haar trots en wordt besloten de dame dezelfde dag nog, vers geringd, los te laten. Het is het begin van het broedseizoen en snel loslaten kan betekenen dat je het broedsel red (maar ook dat je de verstorende dame weer terug brengt).
5 weken later wordt de losgelaten dame dood naast de nestkast gevonden, er liggen dan 3 warme eieren in de nestkast. Later blijkt dat het broedsel is mislukt.
Het enige bekende Haviknest met 4 jongen, NestkastLive.nl
Dit beeld van verstoring door vijandige valken die een territorium over (proberen te) nemen zien we steeds vaker. Daardoor mislukken nogal wat broedsels en dat is een goed voorbeeld van één van de mechanismen waarmee de natuur gezonde populaties “regelt”.
Hetzelfde mindere beeld zien we bij de Havik: minder geslaagde broedpogingen, minder jongen per nest en dus daalde het aantal getelde jongen behoorlijk van 21 naar 12.
Via de camera van NestkastLive.nl konden we wel meegenieten van het opgroeien van 4 prachtige jonge haviken.
Dit was dit jaar het enige (bekende) haviksnest met 4 jongen.
Dit jaar is er ook wat meer moeite gestopt in het vinden van Sperwernesten. Door hun latere start (bomen en struiken al vol in blad) en hun minder zichtbare leefwijze is dit een wat lastigere soort om op te sporen. Dit leverde 6 gevonden nesten op: 3 geslaagde nesten maar ook 3 mislukte nesten.
De meest markante oorzaak was de predatie van de broedende ouder op het nest door een Bosuil, de geplukte sperwerveren op en onder het nest en de geruide Bosuil veer onder het nest verraadde de dader.
29 juni 2021:Door bosuil gepredeerd sperwernest. Foto: Els Marijs
Bij een ander nest verdwenen door onbekende oorzaak alle 6 de jongen en troffen we een intact maar helaas leeg nest aan.
De cijfers voor 2021:
Van niet alle nesten is precies bekend of ze zijn geslaagd of mislukt. Daardoor is het mogelijk dat er bijvoorbeeld 10 broedpogingen zijn met 5 geslaagde en 2 mislukte pogingen. Van de overige 3 broedpogingen is dus niet (met zekerheid) bekend hoe het is afgelopen.
Oost 2021 Actieve Territoria Succesvolle Paren Mislukt Aantal Jongen Gem. Aantal Jongen Jaar 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 Buizerd 61 58 35 41 13 9 63 90 1,9 2,2 Havik 13 12 7 9 2 2 12 21 1,7 2,3 Slechtvalk 3 4 2 2 1 0 4 3 2,0 1,5 Sperwer 8 6 3 2 3 0 9 6 3,x 3,0 Torenvalk 20 31 14 27 4 4 53 107 3,8 4,0 Buine Kiekendief 37 11 21 5 0 0 30 5 1,9 1,7 Boomvalk 3 4 2 2 0 0 3 3 - 1,5 Totaal 146 126 84 88 23 15 174 235 - -
West 2021 Actieve Territoria Succesvolle Paren Mislukt Aantal Jongen Gem. Aantal Jongen Jaar 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 2021 2020 Buizerd 19 21 9 7 6 2 15 12 1,7 2,0 Havik 4 3 2 2 1 0 5 4 2,5 2,0 Slechtvalk 1 1 0 1 1 0 0 3 - - Sperwer 1 3 0 1 1 0 0 2 - - Torenvalk 6 10 4 9 0 0 16 35 4 3,9 Buine Kiekendief 15 5 6 1 0 0 9 4 1,8 - Boomvalk 0 - 0 - 0 - 0 - - - Zeearend 1 - 1 - 0 - 2 - - - Totaal 47 43 22 21 9 2 47 60 - -
Jaarlijks gaan de onderzoeksresultaten in de vorm van zgn. nestkaarten naar de WRN en SOVON. Dit jaar kwamen er meer dan 1600 waarnemingen binnen (inclusief de Slechtvalk-ZH waarnemingen) en daarvoor wil ik de volgende personen weer hartelijk bedanken:
Agnes Boer, Arie den Tuinder, Arie en Leen van der Linden, Cees Mesker, Dick van Houwelingen, Dirk Goudswaard, Dirk v Straalen, Els Marijs, Erwin Reinstra, Gerard Ouweneel, Gert Huijzers, Hugo Groeneveld, Jaap Schelling, Jacqueline Kok, Janus Verkerk, Joke Boerlage, Joost van Wingerden, Karin van den Berg, Kjetil van den Berg, Marco Vriens, Mariska vd Vlugt, Mark van der Zijden, Martine Bayens, Monique de Vrijer (Vogelklas), NestkastLive, Niels Groeneveld, Remco Zielstra, Rick van Pelt, Rob Strucker, Rob ter Horst, Roel van Rijswijk, Ron Baggerman, Ronald in't Veld, Ruud Polderman, Sander Elzerman, Sjoerd Reinstra, Theo Leijdens, Wilna van Pelt, Winny Gevers, de mensen van de "Vogelklas Karel Schot" en de terreineigenaren.
7 maart 2021: Vandaag fotografeerde ik deze sperwer in de tuin van onze buren.
7 maart 2021: Weerzien met een Oude Bekende
Grappig is dat de sperwer bekend staat een echte vogeljager te zijn (en dat klopt ook), maar ook een McMuis gaat er wel in: op de foto is nog net de staart van de bosmuis te zien.
Overigens is dit een oude bekende: nadat deze prachtige sperwerman in de Vogelklas was hersteld heb ik hem op 31 juli 2015 geringd en losgelaten in onze achtertuin in Puttershoek.
Op 22 februari 2020 zag ik hem ook al op dezelfde plek.
Puttershoek is best leuk wonen ...
7 maart 2021: Sperwer met bosmuis spare-ribs
