Wintertellingen

Er wordt al vele jaren rond de 2e of 3e week van januari een roofvogelwintertelling gedaan (door leden van de gehele vogelwerkgroep), waarbij dus zowel "onze" roofvogels als de overwinterende gasten uit het noorden worden geteld.
Elke teller krijgt een "blok" van 5 bij 5 Km toegewezen. Dit blok moet op een dag binnen bepaalde datumgrenzen (bijvoorbeeld 12 t/m 20 januari) worden geteld, met de voorkeur voor het eerste weekend. Per auto, fiets of te voet wordt het hele gebied afgezocht en worden alle roofvogel waarnemingen op een kaart ingetekend.

Hieronder ziet u de gegevens van de laatste wintertelling en daaronder een overzicht van de tellingen van de afgelopen jaren.


Roofvogeltelling Hoeksche Waard 2016

door Janus Verkerk

Voor de 32ste maal werden afgelopen jaar weer de roofvogels geteld in de Hoeksche Waard en Tiengemeten. Een prestatie van formaat. De meeste blokken worden jaarlijks door dezelfde tellers bekeken en slechts af en toe moet worden gezocht naar een invaller of reserveteller. Dat is goed voor de uitkomst van zo`n telling. Natuurlijk zit er verschil in scherpte en kennis van tellers maar wanneer het systeem met zijn medewerkers jaarlijks zo ongeveer hetzelfde is dan mag je veronderstellen dat de uitkomsten goed vergelijkbaar zijn. Het moge overigens duidelijk zijn dat tijdens zo`n telling nooit alle roofvogels die onze streek bevolken gezien worden maar de uitkomst geeft wel een representatief beeld van trends. De telgegevens per atlasblok zijn te vinden in de tabel verderop op deze pagina.

Het weer tijdens de telling speelt altijd een belangrijke rol. Strenge winters hebben natuurlijk bij sommige soorten invloed op de presentie. Ook het weer in de telweek is van grote invloed. En juist het weer was deze telweek niet geweldig. Veruit de meeste tellers hebben het eerste weekend benut. Achteraf gezien geen slechte keuze want de dagen erna waren superslecht en nat met weinig zicht. De winter 2015/2016 zal als zeer zacht de geschiedenis ingaan. Vóór de telling was het kwik nog niet beneden het vriespunt geweest.

Ruigpootbuizerd
Ruigpootbuizerd
21 november 2014, Oude Land van Strijen
De einduitkomst dit jaar was in hoge mate vergelijkbaar met die van vorig jaar. De cijfers kwamen zelfs angstig dichtbij die van het jaar ervoor. In totaal werden 438 (424 in 2015) roofvogels geteld verdeeld over 9 soorten. Hierbij de kanttekening dat de ingevoerde Smelleken van “waarneming.nl” is geplukt. En daar is natuurlijk een stukje discussie te voorzien. In hoeverre gebruik je “waarneming.nl” als aanvulling op de telling. Schrijver dezes heeft de rubriek wel geraadpleegd voor wat betreft de telweek maar behalve het Smelleken is er niets toegevoegd aan de telling. Wel krijg je met waarneming wel een beter beeld van opvallende roofvogels als met name de Zeearend. Via de info van waarneming.nl was het misschien mogelijk de aantallen van Blauwe kiekendief en Slechtvalk nog wat op te krikken maar er is bewust voor gekozen dit niet te doen.

Met afstand de talrijkste roofvogel is natuurlijk de Buizerd. Met in totaal 321 waargenomen exemplaren (298 in 2015) is de uitslag gemiddeld te noemen. Opmerkelijk is het feit dat sommige tellers melding maakten van opvallend weinig Buizerds in hun gebied, met daartegenover tellers die een topscore beleefden. Een gebied dat duidelijk achterblijft is de ABH Cromstrijen (11). Het beste blok was 43-15 met 50 stuks, gevolgd door 43-18 met 40 exemplaren. Beste gebied voor deze soort lijkt het Oudeland van Strijen. Ruigpootbuizerds werden dit jaar niet waargenomen. Evenals bij de Buizerd werden in alle getelde blokken Torenvalken gezien. De teller stopte bij 76 exemplaren, voorwaar geen slechte eindscore (80 in 2015). Blok 43-18 had de meeste Torenvalken, namelijk 10 exemplaren.

Het scoren van een Slechtvalk is natuurlijk altijd een hoogtepunt tijdens een teldag. Er werden acht Slechtvalken gemeld in de telling, precies het gemiddeld aantal van deze jaarlijkse telling over een periode van 5 jaar (8,8,7,9,8). Eén telploeg was zelfs verantwoordelijk voor vier stuks in verschillende blokken. Het is achteraf heel moeilijk dubbeltellingen uit te sluiten en raadpleging van waarneming.nl schept hierin geen duidelijkheid. Ze duiken al paarsgewijs op in het broedterritorium, maar daarnaast vooral in het Oudeland en de Korendijk. Er is bewust voor gekozen de uitkomst op de telformulieren te respecteren en niet te sleutelen aan deze uitkomst.

Er werden maar liefst 11 Haviken gescoord (tevens 11 in 2015) en dat is mooi in lijn met de uitkomsten van de laatste jaren.

De trefkans van een Sperwer is altijd gering. Iedere teller weet dat deze soort onderteld wordt. Er zijn 12 exemplaren waargenomen en dat is precies het gemiddelde over de laatste 7 jaar.

Alleen op de Korendijkse slikken werden twee overwinterende Bruine Kiekendieven gemeld. Tevens verbleven hier minimaal 3 Blauwe kieken. In blok 43-27 werd onder de rook van Numansdorp een man Blauwe kiek gezien, een waarneming om jaloers op te zijn.

Overwinterende bruine kiekendief
Overwinterende bruine kiekendief op een haas (dit veld was recent bejaagd), 30 januari 2015

Een opvallende roofvogels als de Zeearend wordt niet snel gemist. Het is vooral aan de zuidrand van ons eiland waar de meesten opduiken. Raadpleeg je waarneming.nl dan blijkt dat op de eerste teldag 9 “sightings” zijn en op de dag erna maar liefst 11 “sigthings”. Natuurlijk gaat het hierbij vaak om dezelfde vogel(s). Er verblijven tegenwoordig zowel adulte als juveniele exemplaren, dus ook daar verschaft waarneming wel wat aanvulling, maar geen uitsluitsel over het totale aantal Zeearenden. Vaak werden ook twee exemplaren gezien, eenmaal in de telweek zelfs drie boven het Vuile gat nabij Tiengemeten. Het lijkt zeker verantwoord om de drie opgegeven Zeearenden op de telformulieren te laten staan.

Voor de uitslag van de telling van Tiengemeten wordt verwezen naar de tabel onderaan deze pagina. Hierbij wel de kanttekening dat de opgegeven 2 Zeearenden hier vrijwel de gehele week dagdelen hebben doorgebracht met uitstapjes naar de Korendijk, Ventjager en Hellegatsplaten. Voorts valt het hoge aantal Bruine Kiekendieven hier op.

Hoeksche Waard 2018:
Atlas-blok Km2 Ruigpoot Buizerd Buizerd Torenvalk Sperwer Havik Slechtvalk Bruine Kiek Blauwe Kiek Smelleken Zeearend Totaal
37-55 3 -311------ 5
37-56 11 -31------- 4
37-57 12 -2322------ 27
37-58 7 -5-------- 5
43-14 19 -1231--11-2 20
43-15 25 -52 81-1-11- 64
43-16 25 -2021-1---- 24
43-17 25 -30181------ 49
43-18 25 -4317113---- 65
43-24 2 -2-------- 2
43-25 10 -134------- 17
43-26 23 -2951-1---- 36
43-27 25 -3510------- 45
43-28 25 -4637--1--1- 84
43-37 7 - 82-1----- 11
43-38 9 -185-2----- 25
44-11 10 -124111---- 19
44-21 12 -1711------ 19
Tot. 275 037112011581212 521

Tiengemeten 2018:
  Km2 Ruigpoot Buizerd Buizerd Torenvalk Sperwer Havik Slechtvalk Bruine Kiek Blauwe Kiek Smelleken Zeearend Totaal
  12 -9521-43-2 26

Totaal 2018:
  Km2 Ruigpoot Buizerd Buizerd Torenvalk Sperwer Havik Slechtvalk Bruine Kiek Blauwe Kiek Smelleken Zeearend Totaal
  287 038012513 6 8 5 514 547





Wintertellingen Hoeksche Waard (Oost & West)
Januari '94 '95 '96 '97 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18
Rode Wouw                 2       1                        
Zeearend     2 1   1   1 2 2     2       1 1 2 2 2 3 3 3 2
Bruine kiek 2 2 3 3 1 2 2 1 1 2   1 1 2 2 1   2 1 1   4 2 4 1
Blauwe kiek 5 3 11 16 8 10 15 7 11 10 7 10 7 2 5 9 11 8 7 7 4 3 4 3 2
Havik 1 1 2 3 1 4 1 4 5 5 7 7 6 4 5 12 9 9 8 5 8 11 11 9 5
Sperwer 10 11 13 14 13 15 13 16 13 22 21 22 19 21 15 16 12 14 14 15 11 11 12 11 11
Buizerd 98 169 142 180 236 209 234 218 270 331 281 280 311 207 285 362 258 349 388 331 302 298 321 326 371
Ruigpootbuizerd       1               1           1 1     2      
Torenvalk 67 39 123 43 76 95 82 115 63 112 74 140 77 78 96 74 43 50 92 42 31 80 76 46 120
Smelleken   1 1 2 4   2 1 1 4 6 4 1 1   2 1 1 2 5 1   1 1 1
Slechtvalk 2 3 2 2 3 2 4 1 3 5 8 7 11 4 4 6 4 11 8 8 7 9 8 11 8
Totaal: 185 229 299 265 342 338 353 364 371 493 404 473 436 319 412 482 339 446 523 416 366 424 438 414 521


Wintertellingen Tiengemeten
Januari '91 '93 '96 '98 '99 '00 '01 '02 '03 '04 '05 '06 '07 '08 '09 '10 '11 '12 '13 '14 '15 '16 '17 '18
Rode Wouw                 1                              
Zeearend                   1           1         1 2 2 2
Bruine kiekendief 2 2 1     2 1 7 5 1 3 5 1 2 2 0 2 3 2 4 1 7 2 4
Blauwe kiekendief 7 5 4 5     2     3 1 2     5 1 2 2 4   2 1 3
Havik                             1   1 1 2 2   1   1
Sperwer 1   2                                 1   2 1 2
Buizerd 5 10 9 9 5 13 7 7 10 11 11 10 7 5 5 10 16 8 14 12 7 7 10 9
Ruigpootbuizerd                                 1 1            
Torenvalk 5 15 2 3 2 3 5 2 2 5 1 7 14 3 3   5 6 8 4 2 3 8 5
Smelleken   1                 1                          
Slechtvalk   1         1         1   1 1 2 2 1 3 1        
Totaal: 20 34 18 17 7 18 16 16 18 21 17 25 22 11 17 14 29 20 31 28 11 24 24 26




De telgebieden van 5 bij 5 Km zijn de zogenaamde "AtlasBlokken":

AtlasBlok indeling van de Hoeksche Waard